Eksozomlar
Eksozomlar, hücreler arası haberleşmede görevlidirler.
Yakın ve uzak hücreler arasında hücre içi bilgilerin önemli düzenleyicileri olan molekülleri taşırlar.
Tüm hücrelerden salınan çift katlı fosfolipidazlarla çevrilidirler.
Genetik bilgiler, büyüme faktörleri ve proteinleri taşıyan, 30-180 nanometre çapında çok küçük keseciklerdir.
Hücrenin yaklaşık 1/1.000’i boyutundadırlar.
Rejeneratif Tıp alanında hücre yenilenmesi ve tamirinde yüksek potansiyele sahip yapılardır.
Özellikleri
- Lipidler, proteinler, mRNA’lar, miRNA’lar, incRNA’lar gibi, birçok biyomolekül taşırlar.
- Taşıdıkları kargo içeriklerinin, hastalıkların tanısı ve tedavisinde önemli bir avantaj olacağı düşünülmektedir.
- Salgılandıkları hücrelerin membran ve sitoplazmik özelliklerini karakteristik olarak taşırlar.
- Kanser dahil birçok hastalığın tanı ve tedavisinde potansiyel belirteçler olma özelliği taşırlar.
- Yüzeylerinde ve içerdikleri matrikslerinde çeşitli proteinleri taşırlar (Yüzey Proteinleri ve Fonksiyonel Proteinler)
- İçeriklerinde genetik materyaller bulundururlar. (mRNA, miRNA, incRNA)
- Lipidler, zar yapısını oluşturur ve eksozomların biyolojik işlevlerine etki gösterirler. (Fosfolipidler, Sfingolipidler, Rafts)
- Metabolizma süreçlerine etki eden metabolidlere sahiptirler (Aminoasitler, Enzimler, Ara Maddeler)
Hücre Proliferasyonu, Farklılaşması, Anjiyogenez, Fibrozis, Remodeling, Doku Yenilenmesi ve Diğer Rejeneratif Süreçler
- VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor)
- FGF2 (Fibroblast Growth Factor 2)
- EGF (Epidermal Growth Factor)
- BMP2 (Bone Morphogenetic Protein 2)
- COL1A1 (Collagen Type 1 Alpha 1 Chain)
- MMP2 (Matrix Metalloproteinase 2)
- miR-21
- miR-126
- miR-29a
- miR-199a-3p
- H19
- MEG3 (Maternally Expressed Gene 3)
- LINC00467
- PVT1 (Plasmacytoma Variant Translocation 1)
Antioksidasyon, Hücresel Koruma, Hücresel Hayatta Kalma ve Anti-Apoptoz
- SOD2 (Superoxide Dismutase 2)
- GPX1 (Glutathione Peroxidase 1)
- AKT1(Protein Kinase B)
- HSP70 (Heat Shock Protein 70)
- miR-17-5p
- miR-210
- miR-214
- miR-23a
- miR-92a
- miR-27b
Bağışıklık Düzenleme ve Inflamasyon
- IL10 (Interleukin 10)
- TGF-β (Transforming Growth Factor Beta)
- CSF1 (Colony-Stimulating Factor 1)
- CXCL12 (C-X-C Motif Chemokine Ligand12)
- NEAT1 (Nuclear Enriched Abundant Transcript1)
- TUG1 (Taurine Upregulated Gene 1)
- GAS5 (Growth Arrest Specific 5)
Hematopoez Süreçleri
- RUNX1 (Runt-Related Transcription Factor-1)
- GATA2 (GATA Binding Protein 2)
- EPO (Erythropoietin)
Hücresel Metabolizma ve Enerji Yönetimi
- GAPDH (Glyceraldehyde-3-Phosphate Dehydrogenase)
- PGK1 (Phosphoglycerate Kinase 1)
- PDK1 (Pyruvate Dehydrogenase Kinase 1)
- PGC-1α (Peroxisome Proliferator-Activated Receptor Gamma Coactivator 1-Alpha)
- G6PD (Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase)
- HOTAIR (HOX Transcript Antisense RNA)
- UCA1 (Urothelial Cancer Associated 1)
- GAS5 (Growth Arrest Specific 5)
- LINC01133
- SNHG16 (Small Nucleolar RNA Host Gene 16)
Mezenkimal Kök Hücre Kaynaklı Eksozomlar
Wharton jeli kaynaklı mezenkimal kök hücrelerden (WJ-MSC) elde edilen eksozomlar, rejeneratif tıpta hızla yükselen biyoterapötikler arasındadır. Göbek kordonunun jelatinöz bağ dokusundan izole edilen bu genç ve immünolojik olarak avantajlı MSC’lerin salgıladığı eksozomlar, yüksek biyolojik kargo içerikleriyle dikkat çeker.
WJ-MSC eksozomlarının içeriğinde bulunan VEGF, FGF2, EGF, BMP2 gibi büyüme faktörleri, miR-21, miR-126, miR-29a, miR-199a-3p gibi miRNA’lar ve SOD2, GPX1, HSP70, AKT1 gibi antioksidan ve hücre koruyucu moleküller; hücre proliferasyonu, anjiyogenez, doku onarımı, fibrozisin baskılanması, oksidatif stresin azaltılması ve inflamasyonun düzenlenmesi gibi kritik süreçleri destekler. Ayrıca IL-10, TGF-β, CXCL12 gibi immün düzenleyici moleküller sayesinde bağışıklık sisteminde denge sağlar ve otoimmün mekanizmaları baskılayabilir.
Bu biyolojik etkinlikleri sayesinde WJ-MSC eksozomları; ortopedi (kıkırdak ve kemik rejenerasyonu, menisküs ve eklem hasarları), nöroloji (MS, ALS, Parkinson, inme, spinal kord yaralanmaları), kardiyoloji (iskemik kalp hastalığı, kalp yetmezliği), dermatoloji (cilt gençleştirme, kronik yara ve yanık tedavileri), nefroloji (akut/kronik böbrek hasarları), hepatoloji (karaciğer yetmezliği, fibrozis), immünoloji (Crohn, SLE, RA, GvHD) gibi geniş bir yelpazede klinik potansiyel taşımaktadır.
Kalite Kontrol Parametreleri (Mezenkimal Kök Hücre Kaynaklı Eksozom)
- Seroloji Analizi
- Kültür Analizi
- Mikoplazma Analizi
- Yüzey Belirteçleri Analizi
- Partikül Sayımı Analizi
- Nem Tayini Analizi